Dnia 16 lutego 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ogłosi wyrok w sprawie
C-638/22. Trafiła ona do Trybunału na skutek pytania prejudycjalnego, jakie Sąd Apelacyjny
w Warszawie, I Wydział Cywilny skierował do TSUE w jednej z pierwszych spraw, jaką przyjąłem do prowadzenia po uzyskaniu wpisu na listę radców prawnych. Sprawa ta toczy się na podstawie Konwencji haskiej dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę, sporządzona w Hadze dnia 25października 1980 r. Pytanie prejudycjalne brzmi następująco:
„Czy artykuł 11 ust. 3rozporządzenie Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczącego jurysdykcji oraz uznawania
i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1347/2000, oraz artykuł 22, artykuł 24, artykuł 27 ust.6 i artykuł 28 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady (UE) nr 2019/1111
z dnia 25czerwca 2019 r. w sprawie jurysdykcji, uznawania
i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich i w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej oraz w sprawie uprowadzenia dziecka za granicę (przekształcenie), w związku
z artykułem 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, sprzeciwiają się stosowaniu przepisu prawa krajowego, zgodnie
z którym w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką prowadzonych na podstawie Konwencji dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę, sporządzonej w Hadze dnia 25 października 1980 r., na żądanie Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Dziecka lub Rzecznika Praw Obywatelskich zgłoszone Sądowi Apelacyjnemu
w Warszawie w terminie nieprzekraczającym dwóch tygodni od dnia uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie odebrania osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką, wstrzymuje się z mocy prawa wykonanie tego postanowienia.”
(dostęp: https://curia.europa.eu/juris/showPdf.jsf?text=&docid=268129&pageIndex=0&doclang=PL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=1050608)
Dnia 8 grudnia 2022 r. odbyła się rozprawa, podczas której jako pełnomocnik udzielałem odpowiedzi na pytania zadawane przez Rzecznika Generalnego TSUE oraz członków składu orzekającego, natomiast dnia 12 stycznia 2023 r. Rzecznik Generalny TSUE przedstawił opinię
w sprawie.
(dostęp: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/TXT/?uri=CELEX:62022CC0638)
Rzecznik Generalny TSUE podzielił sformułowaną w imieniu Klienta argumentację dotyczącą przeważającej większości kwestii poruszonych zarówno w stanowisku pisemnym, jak i stanowisku ustnym wyrażonym na rozprawie. Rzecznik Generalny TSUE zaproponował, by odpowiedź na zadane pytanie prejudycjalne brzmiała następująco:
„Artykuł 11 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczącego jurysdykcji oraz uznawania
i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1347/2000 w związku z art. 2 i 11 Konwencji dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę, sporządzonej w Hadze w dniu 25 października 1980 r., z jednej strony jak również art. 7 i 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej
z drugiej strony należy interpretować w ten sposób, że: sprzeciwiają się one przepisowi prawa krajowego przewidującemu wstrzymanie wykonania, z mocy prawa, na zwykły nieumotywowany wniosek niektórych uprawnionych podmiotów publicznych, prawomocnego postanowienia nakazującego powrót, wydanego w wyniku postępowania w dwóch zwykłych instancjach sądowych,
na początkowy okres dwóch miesięcy mający na celu umożliwienie tym podmiotom wniesienia skargi kasacyjnej oraz, ewentualnie,
na cały czas trwania tego postępowania kasacyjnego.”
(dostęp: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/TXT/?uri=CELEX:62022CC0638)
Z niecierpliwością oczekujemy na rozstrzygnięcie, którego brzmienie będzie miało istotne znaczenie w podobnych sprawach prowadzonych na podstawie Konwencji haskiej.